صادرات کالا چیست؟
به فرایند فروش کالاهای تولیدی یا واسطه ای به کشورهای دیگر صادرات گفته می شود که منجر به افزایش تولید ناخالص ملی و ورود ارز به کشور می گردد. این فرآیند شامل انتخاب بازارهای هدف، تولید یا بسته‌بندی کالاها، انتخاب روش حمل‌ونقل، ارسال و تحویل به موقع کالا به مشتریان خارجی و ارائه خدمات پس از فروش است. ارسال کالا به خارج نقش مهم و کلیدی را در توسعه تجارت و رشد اقتصادی کشور و همچنین افزایش درآمد زایی را دارد. برای انجام این فرایند باید شرایط برای تولید کالاهای با کیفیت و قیمت تمام شده مناسب مهیا باشد.
آمار جهانی صادرات
طبق آخرین آمار به دست آمده رقم کل صادرات جهانی 18.89 تریلیون دلار می باشد که کشور چین بیشترین سهم را در این بازار دارا می باشد. ایران برای اینکه بتواند سهم خود را از این بازار افزایش دهد باید به شناسایی نیاز بازار و برآورده کردن تقاضای مشتریان خارجی بپردازد تا بتواند فروش و سود خود را شکل چشم گیری افزایش دهد. باید در نظر داشت که همکاری در تجارت جهانی تأثیر مثبت زیادی بر بهبود اوضاع اقتصادی کشور خواهد داشت
مراحل صادرات بین‌المللی
این فرآیند بین‌المللی با مراحلی شامل تحقیق بازار، انتخاب مسیرهای حمل و نقل، اخذ مجوزها و رعایت مقررات گمرکی همراه است. بنابراین، برای موفقیت در صادرات کالا و خدمات، توجه به اصول بازاریابی بین‌المللی و استفاده از ابزارهای مناسب برای جذب مشتریان خارجی ضروری است. همچنین، برندسازی صادراتی و شناسایی بازارهای هدف می‌تواند به رشد پایدار در عرصه بین‌المللی کمک کند.
اگر بخواهیم از کلیدی ترین مرحله در این فرایند نام ببریم چیزی نیست جز تحقیق بازار که به درک نیازها، خواسته و نوع رفتار مصرف کننده در بازار هدف کمک شایانی می نماید. اما در زمینه بین المللی تحقیق بازار کمی متفاوت است، که شامل مراحلی چون بررسی رقبا، شناسایی فرصت های تجاری و ارزیابی شرایط اقتصادی، اجتماعی و قانونی کشور مقصد می شود. تحقیق دقیق در بازار به شرکت ها کمک شایانی می کند تا تصمیمات بهتری را در خصوص محصولات، قیمت گذاری و استراتژی های بازاریابی اتخاذ کنند
صادرات کالا در ایران
اگر بخواهیم نگاهی به تاریخچه این فرآیند ایران بیندازیم باید به دوران هخامنشیان و قرون وسطی بازگردیم. ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی عالی خود به عنوان پل ارتباطی بین شرق و غرب شناخته می شد . کالاهایی بسیاری از جمله ابریشم، پنبه، زعفران و سنگ های قیمتی به کشورهای مختلف صادر می شد. اکنون ایران با تکیه بر صادرات غیرنفتی توانسته با بیش از 140 کشور دنیا جایگاه به خصوصی را در صادرات به خود اختصاص دهد.
فرآیندارسال کالا به خارج از ایران یکی از مهمترین و اساسی‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود. صادرات کالا، قلب تپنده اقتصاد هر کشور است و می‌تواند نقش بزرگی در توسعه و پیشرفت اقتصادی داشته باشد. در این مقاله قصد داریم مراحل و قوانین این فرآیند از ایران را به صورت جامع و کاربردی بررسی کنیم
چرا صادرات کالا اهمیت دارد؟
این فرآیند مهمترین عامل در رشد اقتصادی یک کشور می باشد،زیرا از یک سو می توان درآمدهای ارزی را افزایش داد و از سوی دیگر باعث تقوی تولید ملی می گردد. از این رو نه تنها باعث ایجاد فرصت های شغلی جدید می گردد بلکه باعث رشد و انتقال دانش و فناوری به روز می شود. ایران از طریق صادرات کالاهایی چون محصولات کشاورزی، صنعتی و معدنی می تواند سهم به سزایی را از بازارهای رقابتی جهانی به دست آورد
اخذ مجوز در صادرات کالا
اگر بخواهیم از یکی از مراحل حیاتی صادارات بین المللی نام ببریم همین اخذ مجوز می باشد که به رعایت مقررات و قوانین کشور مبدأ و مقصد کمک شایانی می نماید. ضروری ترین مسئله برای موفقیت در این فرایند کسب مجوزهای ضروری است، زیرا هر کشور بسته به قوانین خود مجوزهای خاص خود را می طلبد. این مجوزها می توانند مجوزهای صادراتی، بهداشتی، گمرکی و مجوزهایی برای رعایت استانداردهای فنی و ایمنی باشند.
مراحل اخذ مجوز
اخذ مجوز صادرات معمولاً شامل مراحل مختلفی از جمله تکمیل مدارک، ثبت‌نام در سامانه‌های دولتی، بررسی شرایط قانونی و دریافت تاییدیه از سازمان‌های نظارتی است. شرکت‌های صادرکننده باید به طور دقیق با قوانین و الزامات مجوزهای صادراتی آشنا شوند تا بتوانند از مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.
(برای بهبود فرآیند کسب مجوزهای صادراتی، توصیه می‌شود که صادرکنندگان با مشاوران و کارشناسان تجارت بین‌الملل همکاری کنند تا از هرگونه نقص در مدارک و فرآیندهای اداری جلوگیری کنند. همچنین، توجه به مجوزهای گمرکی و مقررات مناطق آزاد تجاری می‌تواند به تسهیل روند صادرات کمک کند
پرطرفدارترین کالاهای صادراتی در جهان
در بازار جهانی، برخی از کالاها به دلیل تقاضای بالا و اهمیت اقتصادی، به‌عنوان پرطرفدارترین کالاهای صادراتی جهان شناخته می‌شوند
1.نفت و گاز طبیعی: منابع انرژی بی‌رقیب
جالب است که بدانید مواد سوختی جز بیشترین کالای صادراتی محسوب می شوند. آمار عجیب 53 کشور از مجموع 187 کشور دنیا گواه این موضوع است که نشان می دهد مواد سوختی در صدر این فرایند می باشند. اگر بخواهیم به تفکیک مواد سوختی، آمار را اعلام کنیم نفت خام (24 کشور)، نفت تصفیه شده (18 کشور) و گاز مایع (11 کشور) بیشترین مواد سوختی را به خود اختصاص میدهند.
از کشورهای پیشرو در این صنعت می توان از عربستان سعودی، روسیه، ایالات متحده و کانادا نام برد
2.محصولات الکترونیکی: قلب تکنولوژی جهانی
با توجه به پیشرفت روز افزون تلکنولوژی در دنیا کالاهایی مانند تلفن همراه، لب تاپ جزء پرطرفدارترین موارد صادراتی هستند. چین، کره جنوبی، ژاپن و ایالات متحده جزو کشورهای پیشرو در این صنعت می باشند.
3.خودرو و قطعات یدکی: صنعتی پررونق
یکی دیگر از پرطرفدارترین بخش های مربوط به صادرات، صنعت خودرو سازی می باشد که به دلیل تقاضای بالا آن سهم بالایی از صادرات را به خود اختصاص می دهد.کشوره هایی مانند آلمان، ژاپن، کره جنوبی و ایالات متحده بالاترین سهم را در صادرات این صنعت به خود اختصاص داده اند
4.محصولات کشاورزی: نیاز جهانی به مواد غذایی
پرمصرف ترین ها در این حوزه محصولاتی چون گندم، ذرت، برنج، قهوه و سویا می باشند که در صدر محصولات صادراتی کشاورزی می باشند.
کشورهای ایالات متحده، برزیل، آرژانتین، و هند جزو بزرگترین صادرکنندگان این محصولات می باشند
5.فلزات گران‌بها و مواد معدنی: ثروت طبیعی جهان
در میان فلزات، طلا بالاترین حجم صادرات را به خود اختصاص داده است و تنها 16 کشور هستند که این فلز گران قیمت را به تمامی اقصی نقاط دنیا صادر می کنند. اما در مواد دیگر می توان از لبنان به عنوان بزرگترین سازنده جواهرات، گامبیا و جزایر سلیمان به عنوان بزرگترین صادرکننده چوب سخت نام برد.فلز، مواد طبیعی و معدنی بعد از سوخت رتبه دوم را به خود اختصاص داده اند. نکته عجیب اینجاست که 50 کشور دنیا، فقط مواد خام صادر می نمایند. در میان خود فلزات طلا بالاترین حجم را به خود اختصاص داده است.اما در مواد دیگر می توان از لبنان به عنوان بزرگترین سازنده جواهرات، همچنین نیجریه به عنوان بزرگترین در مواد شمیایی رادیواکتیو، گامبیا و جزایر سلیمان به عنوان بزرگترین صادرکننده چوب سخت نام برد.
بالاترین حجم صادرات
محصولات شیمیایی و دارویی، پوشاک و منسوجات، ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی، محصولات غذایی فرآوری‌شده ومحصولات پتروشیمی کالاهایی هستند که بالاترین حجم صادرات را در جهان به خود اختصاص داده اند.
(با توجه به اهمیت کالاهای صادراتی پرطرفدار در جهان، تجارت این محصولات می‌تواند نقش مهمی در رشد اقتصادی کشورها ایفا کند. برای موفقیت در این حوزه، شناخت بازارهای هدف، قوانین بین‌المللی و تحلیل روندهای اقتصادی ضروری است
پرطرفدارترین کالاهای صادراتی در جهان
کشور ایران به دلیل وجود منابع غنی طبیعی، موقعیت جغرافیایی ویژه و اقتصاد وابسته و حامل های انرژی بیشترین محصولات صادراتی را در زمینه محصولات نفتی، معدنی و کشاورزی به خود اختصاص داده. جالب است بدانید پسته، زعفران، خرما جزء بالاترین محصولات کشاورزی هستند که صادر می شوند. نکته مهم اینکه ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان میوه و تره‌بار در منطقه خاورمیانه، سهم چشمگیری در صادرات محصولات کشاورزی دارد. طبق آمارهای سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۸ میلادی)، ایران موفق به صادرات حدود ۴.۰۷۷ میلیون تن میوه و تره‌بار با ارزشی بالغ بر ۱.۵۸۹ میلیارد دلار شده است. و در سال‌های اخیر، صادرات میوه و تره‌بار ایران روند رو به رشدی داشته است. به‌عنوان مثال، در فروردین ۱۴۰۱ (مارس-آوریل ۲۰۲۲)، بیش از ۷۱۱ هزار تن میوه و تره‌بار به ارزش ۱۸۴ میلیون دلار از ایران صادر شده است.منبع خبر (خبرگذاری ایسنا)
این ارقام نشان‌دهنده جایگاه ویژه ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی صادرات میوه و تره بار است.
با وجود این آمار، همچنان با توجه به رشد صنعت کشاورزی ایران و تلاش‌های بی‌وقفه کشاورزان توانمند کشورمان، امکان افزایش و بهبود در این حوزه فراهم است. بازرگانی شکوهی، با بهره‌گیری از تیمی متخصص در زمینه صادرات
